ENDKLAUSUR SS 67
1a) Quantum
rerum scriptoris accuratissime res gestas tractare interfuerit, intellegi potest,
quod, ut, qui optimi auctores essent, cognosceret atque illius verba orationis
quam diligentissime posset tradere, maxime operam dedit. Licet idem res
nonnullas non sine ira ac studio descripserit, tamen, quod de illius amore
veritatis dubitemus, non habemus.
b) Quae
igitur ex oratione a consule Quinctio habita excerpta sunt, audiamus, nam magna
voce ille in contione loquitur:
c) Quod crescat malum in dies non modo clamoribus apertis, sed etiam
secessione occultique colloquiis se plebeios illuc convocasse. Etsi se
culpa vacare putat, tamen summo cum pudore in contionem se venisse.
d) Nam vereri se, ne hostes quartum se consule ad Romae moenia prodisse
nepotibus memporibus tradatur. At istam ignominiam. si eo potissimum anno, ut
immineret in iis fore sciisset, exilio vitaturum fuisse. Etiam bono duci fortuna
opus esse. Quam nisi deorum gratia non pararet. Num cui illorum ignotum esse,
eam non in hominum, sed deorum positam potestate?
e) Si culpa igitur in ipso sit, illi auferant imperium; sin in illis,
eosdem paeniteat. Nam nisi intestina discordia populus Romanus ad iterum
opprimeretur etiam tum futurum non fuisse, ut agri devasterentur ab hostibus.
Quin ipse hostem victurus fuerit, nisi plebs dilectus impedivisset, num quem
dubitare?
f) Itaque cur obtrectare patriis non desistant? Illis autem diebus quem
senatorum apud forum loqui ausurum, quin se igitur periculo offerat? Quae cum
ita sint, ne nemo ius dicat atque res publica sua libera peritura videatur, se
timere.
g) Primum ne taedeat in posterum aut plebem patriciorum magistratuum aut
patres potestatis tribuniciae, exoptare se poposceret. Utraque si factio id
fecerit, deinde et concordiam publicam restitutam iri et omnes res fore secundas
prosperasque.
h) Sed haud scire se an nonnulli illorum cogitent (optent). Incendant
hostes Romam, dummodo et patriciorum superbia frangatur et illorum uxoribus
liberisque parcatur.
i) Et bene evenisse, quod ipse paulo ante hominem ex plebe quendam ex
fluminis undis eripere posset, ut certe non posse plebei omnes ei diffidant.
Postremo se paratum esse oratorem ad hostes ire neque quin iis, ut pacem faciant
bonis condicionibus cum populo Romano, sit persuasurus, sese dubitare.