OVID, Metamorphosen I, 452 - 567
Apollo und Daphne
Hexameter
Rotgedruckte Vokale werden betont - eingeklammerte Silben nicht gelesen !
Sprechpausen (Zäsuren):
1. – Pause nach dem 3. Halbfuß (= 2. Hebung): Trithemimeres (caesura semiternaria)
ǁ2. – Pause nach dem 5. Halbfuß (= 3. Hebung): Penthemimeres (caesura semiquinaria) ǁ
3. – Pause nach der 1. Kürze des 3. Daktylus: trochäische Zäsur (κατὰ τρίτον τροχαῖον) ǁ
4. – Pause nach dem 7. Halbfuß (= 4. Hebung): Hephthemimeres (caesura semiseptenaria) ǁ
5. - Pause nach dem 4. Fuß : bukolische Diärese ǁ
6. - Interpunktionszäsur: ǁ
7. - weibliche Zäsuren:
trochäische Zäsur (κατὰ τρίτον τροχαῖον) ǁ
nach der 1. Kürze des 2. Versfußes |
nach der 1. Kürze des 4. Versfußes |
Primus amor ǁ Phoebi ǁ Daphne ǁ Peneia, quem non
fors ignara | dedit, ǁ sed saeva | Cupidinis ira,
Delius hunc ǁ nuper, ǁ victa ǁ serpente superbus,
455 viderat adducto ǁ flectentem ǁ cornua nervo
'quid' que 'tibi, ǁ lascive ǁ puer, ǁ cum ǁ fortibus armis?'
dixerat: 'ista | decent ǁ umeros ǁ gestamina nostros,
qui dare certa ferae, ǁ dare vulnera ǁ possumus hosti,
qui modo pestifero ǁ tot iugera ǁ ventre prementem
460 stravimus innumeris ǁ tumidum ǁ Pythona sagittis.
tu face nescio quos ǁ esto ǁ contentus amores
inritare | tua, ǁ nec laudes ǁ adsere nostras!'
filius huic ǁ Veneris ǁ 'figat ǁ tuus ǁ omnia, Phoebe,
te meus arcus' ait; ǁ 'quantoqu(e) animalia cedunt
465 cuncta deo, ǁ tanto ǁ minor est ǁ tua ǁ gloria nostra.'
dixit et eliso ǁ percussis ǁ aere pennis
inpiger umbrosa ǁ Parnasi ǁ constitit arce
eque sagittifera ǁ prompsit ǁ duo ǁ tela pharetra
diversor(um) operum: ǁ fugat hoc, ǁ facit ǁ illud amorem;
470 quod facit, auratum (e)st ǁ et cuspide ǁ fulget acuta,
quod fugat, obtusum (e)st ǁ et habet ǁ sub harundine plumbum.
hoc deus in ǁ nympha ǁ Peneide ǁ fixit, at illo
laesit Apollineas ǁ traiecta per ǁ ossa medullas;
protinus alter | amat, ǁ fugit altera ǁ nomen amantis
475 silvarum ǁ latebris ǁ captivarumque ferarum
exuviis ǁ gaudens ǁ innuptaequ(e) aemula Phoebes:
vitta coercebat ǁ positos ǁ sine ǁ lege capillos.
Mult(i) illam ǁ petier(e), ill(a) aversata petentes
inpatiens ǁ expersque ǁ viri ǁ nemor(a) avia lustrat
480 nec, quid Hymen, ǁ quid Amor, ǁ quid sint ǁ conubia curat.
saepe pater ǁ dixit: ǁ 'generum ǁ mihi, ǁ filia, debes,'
saepe pater ǁ dixit: ǁ 'debes ǁ mihi, ǁ nata, nepotes';
illa velut ǁ crimen ǁ taedas ǁ exosa iugales
pulchra verecundo ǁ suffuderat ǁ ora rubore
485 inque patris ǁ blandis ǁ haerens ǁ cervice lacertis
'da mihi perpetua, ǁ genitor ǁ carissime,' dixit
'virginitate | frui! ǁ dedit hoc ǁ pater ǁ ante Dianae.'
ille quid(em) obsequitur, ǁ sed te ǁ decor ǁ iste quod optas
esse vetat, ǁ votoque ǁ tuo ǁ tua ǁ forma repugnat:
490 Phoebus amat ǁ visaeque ǁ cupit ǁ conubia Daphnes,
quodque cupit, ǁ sperat, ǁ suaqu(e) ill(um) oracula fallunt,
utque leves ǁ stipulae ǁ demptis ǁ adolentur aristis,
ut facibus ǁ saepes ǁ ardent, ǁ quas ǁ forte viator
vel nimis ǁ admovit ǁ vel iam ǁ sub ǁ luce reliquit,
495 sic deus in ǁ flammas ǁ abiit, ǁ sic ǁ pectore toto
uritur et ǁ sterilem ǁ sperando ǁ nutrit amorem.
spectat inornatos ǁ collo ǁ pendere capillos
et 'quid, si ǁ comantur?' ǁ ait. videt ǁ igne micantes
sideribus ǁ similes ǁ oculos, ǁ videt ǁ oscula, quae non
500 est vidisse | satis; ǁ laudat ǁ digitosque manusque
bracchiaqu(e) et ǁ nudos ǁ media ǁ plus ǁ parte lacertos;
si qua latent, ǁ meliora ǁ putat. ǁ fugit ǁ ocior aura
illa levi ǁ nequ(e) ad haec ǁ revocantis ǁ verba resistit:
'Nympha, precor, ǁ Peneī, ǁ mane! ǁ non ǁ insequor hostis;
505 Nympha, mane! ǁ sic agna ǁ lupum, ǁ sic ǁ cerva leonem,
sic aquilam ǁ penna ǁ fugiunt ǁ trepidante columbae,
hostes quaeque | suos: ǁ amor est mihi ǁ causa sequendi!
me miserum! ǁ ne prona ǁ cadas ǁ indignave laedi
crura notent sentes ǁ et sim tibi ǁ causa doloris!
510 Aspera, ǁ qua properas, ǁ loca sunt: ǁ moderatius, oro,
curre fugamqu(e) inhibe, ǁ moderatius ǁ insequar ipse.
Cui
placeas,
ǁ
inquire
ǁ
tamen:
ǁ
non
ǁ
incola
montis,
non
ego sum
ǁ
pastor,
ǁ
non hic
ǁ
armenta
gregesque
horridus
observo.
ǁ
nescis,
ǁ
temeraria,
nescis,
515 quem
fugias,
ǁ
ideoque
ǁ
fugis:
ǁ
mihi
ǁ
Delphica
tellus
et
Claros
et
Tenedos
ǁ
Patareaque
ǁ
regia
servit.
Iuppiter est ǁ genitor; ǁ per me, ǁ quod eritque fuitque
estque, patet; ǁ per me ǁ concordant ǁ carmina nervis.'
certa quidem nostra (e)st, ǁ nostra ǁ tamen ǁ una sagitta
520 certior, ǁ in vacuo ǁ quae vulnera ǁ pectore fecit!
inventum ǁ medicina ǁ meum (e)st, ǁ opiferque per orbem
dicor, et herbarum ǁ subiecta potentia nobis.
ei mihi, ǁ quod ǁ nullis ǁ amor est ǁ sanabilis herbis
nec prosunt ǁ domino, ǁ quae prosunt ǁ omnibus, artes!'
525 Plura locuturum ǁ timido ǁ Peneīa cursu
fugit cumqu(e) ipso ǁ verb(a) inperfecta reliquit,
tum quoque visa | decens; ǁ nudabant ǁ corpora venti,
obviaqu(e) adversas ǁ vibrabant ǁ flamina vestes,
et levis inpulsos ǁ retro dabat ǁ aura capillos,
530 auctaque forma | fuga (e)st. ǁ sed ǁ enim ǁ non ǁ sustinet ultra
perdere blanditias ǁ iuvenis ǁ deus, ǁ utque movebat
ips(e) Amor, admisso ǁ sequitur ǁ vestigia passu.
ut canis in ǁ vacuo ǁ leporem ǁ cum ǁ Gallicus arvo
vidit, ǁ et hic ǁ praedam ǁ pedibus ǁ petit, ǁ ille salutem;
535 alter inhaesuro ǁ similis ǁ iam ǁ iamque tenere
sperat et extento ǁ stringit ǁ vestigia rostro,
alter in ambiguo (e)st, ǁ an sit ǁ conprensus, et ipsis
morsibus eripitur ǁ tangentiaqu(e) ora relinquit:
Sic deus et ǁ virgo: (e)st ǁ hic spe ǁ celer, ǁ illa timore.
540 Qui tamen insequitur, ǁ pennis ǁ adiutus Amoris
ocior est ǁ requiemque negat ǁ tergoque fugacis
inminet et ǁ crinem ǁ sparsum ǁ cervicibus afflat.
Viribus absumptis ǁ expalluit ǁ illa citaeque
victa labore | fugae ǁ spectans ǁ Peneīdas undas
545 'fer, pater,' inquit 'opem! ǁ si flumina ǁ numen habetis,
qua nimium ǁ placui, ǁ mutando ǁ perde figuram!'
[quae facit ut ǁ laedar ǁ mutando ǁ perde figuram.]
vix prece finita ǁ torpor ǁ gravis ǁ occupat artus,
mollia cinguntur ǁ tenui ǁ praecordia libro,
550 in frondem ǁ crines, ǁ in ramos ǁ bracchia crescunt,
pes modo tam ǁ velox ǁ pigris ǁ radicibus haeret,
ora cacumen | habet: ǁ remanet ǁ nitor ǁ unus in illa.
Hanc quoque Phoebus | amat ǁ positaqu(e) in ǁ stipite dextra
sentit adhuc ǁ trepidare novo ǁ sub ǁ cortice pectus
555 conplexusque | suis ǁ ramos ǁ ut ǁ membra lacertis
oscula dat ǁ ligno; ǁ refugit ǁ tamen ǁ oscula lignum.
Cui deus 'at, ǁ quoniam ǁ coniunx ǁ mea ǁ non potes esse,
arbor eris ǁ certe' ǁ dixit ǁ 'mea! ǁ semper habebunt
te coma, te citharae, ǁ te nostrae, ǁ laure, pharetrae;
560 tu ducibus ǁ Latiis ǁ aderis, ǁ cum ǁ laeta Triumphum
vox canet et visent ǁ longas ǁ Capitolia pompas;
postibus Augustis ǁ eadem ǁ fidissima custos
ante fores ǁ stabis ǁ mediamque ǁ tuebere quercum,
utque me(um) intonsis ǁ caput est ǁ iuvenale capillis,
565 tu quoque perpetuos ǁ semper ǁ gere ǁ frondis honores!'
Finierat ǁ Paean: ǁ factis ǁ modo ǁ laurea ramis
adnuit utque | caput ǁ visa (e)st ǁ agitasse cacumen.