Home   Grammatik   Links   Metrik   Realien   Schriftsteller   Inhalt


Versmaße

Hexameter

Rotgedruckte Vokale werden betont - eingeklammerte Silben nicht gelesen !

Sprechpausen (Zäsuren):

Zäsur nach einer Hebung heißt männlich, nach einer Senkung weiblich.

 

1. – Pause nach dem 3. Halbfuß (= 2. Hebung): Trithemimeres (caesura semiternaria) ǁ

2. – Pause nach dem 5. Halbfuß (= 3. Hebung): Penthemimeres (caesura semiquinaria)  ǁ

3.  nach der 1. Kürze des 3. Daktylus: trochäische Zäsur  (κατ τρίτον τροχαον) ǁ

4. – Pause nach dem 7. Halbfuß (= 4. Hebung): Hephthemimeres (caesura semiseptenaria)  ǁ

5. - Pause nach dem 4. Fuß : bukolische Diärese  ǁ

6. - weibliche Zäsuren:

      trochäische Zäsur  (κατ τρίτον τροχαον) ǁ

      nach der 1. Kürze des 2. Versfußes  |

      nach der 1. Kürze des 4. Versfußes   |

weibliche Zäsuren:

nach der 1. Kürze des 2. Versfußes:

Aurea prima | sata est aetas, quae vindice nullo  Ov. Met. I 89

iudicis ora | sui, sed erant sine vindice tuti.  Ov. Met. I 93

nondum caesa | suis, peregrinum ut viseret orbem,  Ov. Met. I 94

 

nach der 1. Kürze des 4. Versfußes:

adspirate meis primaqu(e) ab | origine mundi  Ov. Met. I 3

poena metusque aberant, nec verba | minantia fixo  Ov. Met. I 92

ver erat aeternum, placidique | tepentibus auris  Ov. Met. I 107

 

 

Elegisches Distichon:

Hexameter + Pentameter

Catull 65 - 116

 

 

Hendecasyllabus, Phalaekeischer Elfsilbler

Cui dono lepidum novum libellum
arida modo pumic(e) expoli
tum?

Catull 1, 2, 3,5, 6, 7, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 21, 23, 24, 26, 27, 28, 32, 33, 35, 36, 38, 40,  41, 42, 43, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 53, 54, 55, 56, 57, 58

 

 

Hinkjambus  (Choliambus)

Variante des jambischen Trimeters, in dem der letzte Fuß ein Trochäus oder Spondeus ist, wodurch der Vers hinkt:

Miser Catulle, desinas ineptire,
et quod vides perisse perditum ducas.

Catull 8, 22, 31, 37, 39, 44, 59, 60

 

 

Jambischer Trimeter

 

Phaselus ille, quem videtis, hospites,
ait fuisse navium celerrimus,

Catull 4, 29

 

 

Jambischer Senar

besteht aus aus sechs Jamben aber nur der letzte Versfuß ist regelmäßig.

Alle anderen Jamben können durch Spondeen ersetzt werden, d. h. jede Kürze durch eine Länge.

Aber auch jede Länge kann wieder durch zwei Kürzen ersetzt werden.

 

 

fugit iuventas et verecundus color
rel
iquit ossa pel(e) amicta lurida

Horaz, Epoden 17, 21+22

Versmaß der lateinischen Komödie - Plautus, Terenz, Phaedrus

 

 

Archilochischer (akatalektischer) jambischer Trimeter

 

Quid est, Catulle? quid moraris emori?
sell(a)
in curuli struma Nonius sedet

Catull 52, 1+2

 

 

Asclepiadeus minor - Erste asklepiadeische Strophe:

Asklepiadeus

  

Maecenas atavis ǁ edite regibus,

o et praesidi(um) et ǁ dulce decus meum

Horaz c. I 1;  III 30;  IV 8

 

 

Zweite asklepiadeische Strophe:

3x Asklepiadeus + Glykoneus

 

Scriberis Vario ǁ fortis et hostium

victor, Maeonii ǁ carminis alite,

quam rem cumque ferox ǁ navibus aut equis

miles te duce gesserit.           

Horaz c. I 6, 15, 24, 33;  II 12;  III 10, 16;  IV 5, 12

 

 

Dritte asklepiadeische Strophe:

2x Asklepiadeus + Zweiter akatalektischer Pherekrateus + Glykoneus

 

Quis multa gracilis ǁ te puer in rosa

perfusus liquidis ǁ urget odoribus

     grato, Pyrrha, sub antro?

     cui flavam religas comam

Horaz c. I 5, 14, 21, 23;  III 7, 13;  IV 13

 

 

Vierte asklepiadeische Strophe:

Glykoneus + Asklepiadeus

 

Sic te diva potens Cypri,

    sic fratres Helenae, ǁ lucida sidera,

ventorumque regat pater

    obstrictis aliis ǁ praeter Iapyga,

Horaz c. I 3, 13, 19, 36;  III 9, 15, 19,  24, 25,  28;  IV 1, 3

 

 

Asclepiadeus maior - Fünfte asklepiadeische Strophe:

Asklepiadeus maior

 

Tu ne quaesieris ǁ (scire nefas) ǁ quem mihi, quem tibi

finem di dederint, ǁ Leuconoe, ǁ nec Babylonios

Catull 30; Horaz c. I 11, 18;  IV 10

 

 

Erste archilochische Strophe:

katalektischer daktylischer Hexameter + katalektischer daktylischer Tetrameter

 

Laudabunt alii ǁ claram Rhodon aut Mytilenen

      aut Ephesum bimarisve Corinthi

Horaz c. I 7, 28

 

 

Zweite archilochische Strophe:

katalektischer daktylischer Hexameter + Katalektischer daktylischer Trimeter  (Hemiepes)

 

Diffugere nives, ǁ redeunt iam gramina campis

arboribus comae;

mutat terra vices ǁ et decrescentia ripas

flumina praetereunt;

Horaz c. IV 7

 

 

Alkmanikus, (tetrametrum plenum):

daktylischer Tetrameter, der erste Teil der 3. Archilochischen Strophe:

 

         Solvitur acris hiems grata vice

         ac neque iam stabulis gaudet pecus

 Horaz c.1, 4

 

 

Dritte archilochische Strophe:

Archilochius maior + Katalektischer jambischer Trimeter

 

Solvitur acris hiems grata vice ǁ veris et Favoni

               trahuntque siccas ǁ machinae carinas,

Horaz c. I 4

 

 

 

Erste sapphische Strophe, kleinere sapphische Strophe:

3x Sapphischer Elfsilbler (mit oder ohne Züsur) + Versus Adonius (Wortbetonung = Versbetonung)

 

 

Ille mi par esse deo videtur,
ille, si fas est, superare divos,
qu
i sedens adversus identidem te
    sp
ectat et audit

 

Catull c.51

 

Iam satis terris ǁ nivis atque dirae

grandinis misit ǁ Pater et rubente

dextera sacras ǁ iaculatus arces

     terruit Urbem

Horaz c. I 2, 10, 12, 20, 22, 25, 30, 32, 38;  II 2, 4, 6, 8, 10, 16;  III 8, 11, 14,18, 20, 22, 27;  IV 2, 6,11;  Carmen Saeculare

 

 

 

Zweite sapphische Strophe, größere sapphische Strophe:

Aristophaneus + Sapphicus maior

 

 

 Lydia, dic, per omnis

 te deos oro, Sybarin ǁ cur properes amando

Horaz c. I 8

 

 

Alkäische Strophe:

2 x Alkäischer Elfsilbler

1 x Alkäischer Neunsilbler

1 x Alkäischer Zehnsilbler

 

 

Vides ut alta ǁ stet nive candidum

Soracte nec iam ǁ sustineant onus

     silvae laborantes geluque

     flumina constiterint acuto?

Horaz c. I 9, 16,17, 26, 27, 29, 31, 34, 35, 37;  II 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 14, 15, 17, 19, 20;  III 1, 2, 3, 4, 5, 6, 17, 21, 23, 26, 29; IV 4, 9, 14, 15

 

 

Hipponakteische Strophe:

Katalektischer trochäischer Dimeter + Katalektischer jambischer Trimeter

 

 

 Non ebur nequ(e) aureum

 mea renidet in domo lacunar;

 non trabes Hymettiae

 premunt columnas ultima recisas

Horaz c. II 18

 

 

Jambisches Epodenmaß:

Jambischer Trimeter + Jambischer Dimeter

 

 

Ibis Liburnis inter alta navium,

     amice, propugnacula,

Horaz epod. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10,

 

 

Jonische Strophe:

10 Ionici a minore   

 

Miserarum (e)st nequ(e) amori dare ludum neque dulci

         mala vino laver(e) aut exanimari

         metuentis patruae verbera linguae.

Horaz c. 3, 12

 

Galljambus (katalektischer ionischer Tetrameter):

Aus Ionici a minori:

 

mit Veränderungen, besteht aus 2 Teilen mit einer Diärese in der Mitte - häufigste Auflösung:

 

Super alta vectus Attis ǁ celeri rate maria,

Phrygi(um) ut nemus citato ǁ cupide pede tetigit,

Adiitqu(e) opaca silvis ǁ redimita loca deae,

stimulatus ibi furenti ǁ rabie, vagus animi,

 Catull 63 (nicht bei Horaz)

 

 

Glykoneische Strophen

Aus 3 oder 4 Glykoneen und einem Pherekrateus

 

Dianae sumus in fide

Puell(ae) et puer(i) integri:

Dianam puer(i) integri

    puellaeque canamus.

 

Catull, 34

 

Collis o Heliconii

cultor, Uraniae genus,

qui rapis tener(am) ad virum

virgin(em), o Hymenae(e)Hymen,

    o Hymen Hymenaee;

 

Catull, 61

 

 

Priapeus

 

O Colonia, quae cupis ǁ ponte ludere longo,

et salire parat(um) habes, ǁ sed vereris inepta

Catull, c.17

 


HOME Home      LATEIN Verslehre