Home   Grammatik   Links   Metrik   Realien   Schriftsteller   Inhalt


Caesar, Bellum Gallicum I, 10

HELVETIERKRIEG - Der Weg durch das Gebiet der Sequaner

Caesari nuntiatur Helvetiis esse in animo per agrum Sequanorum et Haeduorum iter in Santonum fines facere, qui non longe a Tolosatium finibus absunt, quae civitas est in provincia. Id si fieret, intellegebat magno cum periculo provinciae futurum, ut homines bellicosos, populi Romani inimicos, locis patentibus maximeque frumentariis finitimos haberet. Ob eas causas ei munitioni, quam fecerat, T. Labienum legatum praefecit; ipse in Italiam magnis itineribus contendit duasque ibi legiones conscribit et tres, quae circum Aquileiam hiemabant, ex hibernis educit et, qua proximum iter in ulteriorem Galliam per Alpes erat, cum his quinque legionibus ire contendit. Ibi Ceutrones et Graioceli et Caturiges locis superioribus occupatis itinere exercitum prohibere conantur. Compluribus his proeliis pulsis ab Ocelo, quod est oppidum citerioris provinciae extremum, in fines Vocontiorum ulterioris provinciae die septimo pervenit; inde in Allobrogum fines, ab Allobrogibus in Segusiavos exercitum ducit. Hi sunt extra provinciam trans Rhodanum primi.


Übersetzungshilfen

(re)nuntiatur: 3.P.Sg.Praes.pass.von renuntiare: es wird gemeldet + NcI

    wem?: Caesari

    was?: Helvetiis in animo esse:  mihi in animo est: ich habe im Sinn, beabsichtige

    was?: iter facere

    wodurch?: per agrum

    wessen?: Sequanorum et Haeduorum

    wohin?: in fines

    wessen?: Santonum

absunt: 3.P.Pl.Praes.von abesse: sie sind entfernt

    wer?: qui zu Santones

    wovon?: a finibus - Abl.sep.

    wessen?: Tolosatium

    wie weit?: non longe - Adv.

est: 3.P.Sg.Praes.von esse: er, sie, es ist

    wer?: quae - stelle: civitas, quae - Beziehungswort im Relativsatz

    wo?: in provincia

fieret: 3.P.Sg.Konj.Imperf.von fieri: er, sie, es geschehe abhg.von intellegebat (Nebenzeit - c.t.) - Parallelfutur im AcI

    was?: id

intellegebat: 3.P.Sg.Imperf.akt.von intellegere: er bemerkte, stellte sich vor + AcI: futurum (esse)

futurum (esse), ut: Infin.Futur von esse: es werde der Fall sein, dass; es werde noch dahin kommen, dass - konsek. ut

    worunter?: magno cum periculo: Abl.comit.

    für wen? provinciae: Dat.com. - wessen?: provinciae: Gen.

haberet: 3.P.Sg.Konj.Imperf.akt.von habere: sie habe - Subjekt: provincia

    wer oder was?: (provincia)

    wen?: homines bellicosos, inimicos - wessen?: populi Romani

    als wen oder was?: finitimos - subst. Adj.

    wem benachbart?: locis patentibus maximeque frumentariis - Objektsdativ

fecerat: 3.P.Sg.Plusqupf.akt.von facere: er hatte errichten lassen - Activum causativum: bezeichnet die vom Subjekt veranlasste Handlung - im D.: lassen

    was?: quam zu munitioni

praefecit: 3.P.Sg.Perf.akt.von praeficere: er stellte als Kommandanten vor

    wen?: Titum Labienum legatum

    wem?: ei munitioni - Objektsdativ

    warum?: ob eas causas

contendit: 3.P.Sg.Praes.von contendere: er eilt - Achtung: contendere + Akk.: eilen - contendere + cum: kämpfen mit

    wer?: ipse

    wohin?: in Italiam

    wie?: magnis itineribus

conscribit: 3.P.Sg.Praes.akt.von conscribere: er hebt aus, die Stellung (von Soldaten) befehlen

    wen oder was?: duas legiones

    wo? ibi

hiemabant: 3.P.Pl.Imperf.akt.von hiemare: sie überwinterten

    wer?: quae zu tres legiones

    wo?: circum Aquileiam

educit: 3.P.Sg.Praes.akt.von educere: er führt heraus

    wen? tres legiones

    woraus?: ex hibernis

erat: 3.P.Imperf.von esse: er, sie, es war

    wer oder was?: proximum iter - proximum: der kürzeste

    wo?: qua

    wohin?: in ulteriorem Galliam

    wodurch?: per Alpes

ire contendit: 3.P.Sg.Praes.von contendere: er marschiert eilig

    mit wem?: cum his quinque legionibus

occupatis: Abl.Pl.P.P.P.von occupare: besetzt - locis superioribus occupatis: Abl.abs. - loca superiora: Anhöhen

conantur: 3.P.Pl.Praes.von conari: sie versuchen

    wer?: Ceutrones et Graioceli et Caturiges

    wo?: ibi

    was?: prohibere

    wen oder was?: execitum

    woran?: itinere: Abl.sep.

pulsis: Abl.Pl.P.P.P.von pellere: geschlagen - his pulsis: Abl.abs.

    wodurch?: compluribus proeliis: Abl.instr.

est: 3.P.Sg.Praes.von esse: er, sie, es ist

    wer oder was: quod - zu Ocelum

    wer oder was?: oppidum extremum - extremum: an der Grenze

    wessen?: citerioris provinciae

pervenit: 3.P.Sg.Praes.akt.von pervenire: er gelangt

    von wo?: ab Ocelo: aus der Gegend um Ocelum - Abl.sep.

    wohin?: in fines

    wessen?: Vocontiorum, ulterioris provinciae

    wann?: septimo die - Abl.temp.

ducit: 3.P.Sg.Praes.akt.von ducere: er führt

    was?: exercitum

    wann?: inde: hierauf, dann

    wohin?: in fines

    wessen?: Allobrogum

    wohin?: in Segusiavos

sunt: 3.P.Pl.Praes.von esse: sie sind

    wer?: hi sunt was?: primi

    wo?:  extra provinciam trans Rhodanum

 

HOME  Home       LATEIN  Schriftsteller